Vrouwen met een hoog gehalte van het β-amyloïd-eiwit in hun hersenen vertonen een significant snellere ophoping van tau-eiwit dan mannen, wat mogelijk verklaart waarom Alzheimer bijna twee keer zo vaak voorkomt bij vrouwen. Dit blijkt uit een grootschalige meta-analyse onder leiding van hoofdonderzoeker Dr. Gillian Coughlan van de Harvard Universiteit, gepubliceerd in JAMA Neurology. De studie, uitgevoerd onder 1.376 deelnemers, toont aan dat vrouwen met verhoogde β-amyloïd-niveaus snellere tau-accumulatie hebben in specifieke hersengebieden, zoals de inferieure temporale en fusiforme temporale regio’s. Deze bevindingen benadrukken het belang van geslachtsspecifieke behandelstrategieën voor Alzheimer.
Alzheimer is een van de meest voorkomende neurodegeneratieve aandoeningen, met een prevalentie die sterk toeneemt met de leeftijd. Boven de 85 jaar krijgt één op de twee mensen de ziekte. Vrouwen vormen echter een disproportioneel groot deel van de patiënten: zij hebben bijna twee keer zoveel kans om Alzheimer te ontwikkelen als mannen. Eerdere studies suggereerden al dat vrouwen zonder Alzheimer vaker verhoogde tau-deposities hebben dan mannen van dezelfde leeftijd, vooral in combinatie met een verhoogd β-amyloïd-gehalte. Toch ontbrak tot nu toe overtuigend bewijs voor geslachtsverschillen in de snelheid van tau-accumulatie.
De nieuwe studie, gebaseerd op data uit zes langlopende onderzoeken naar veroudering en Alzheimer, biedt hier meer duidelijkheid. Van de 1.376 deelnemers (55% vrouw) had 29% een verhoogd β-amyloïd-gehalte, en 30% droeg het APOEε4-gen, een bekende genetische risicofactor voor Alzheimer. De gemiddelde leeftijd bij de eerste tau-PET-scan was 71,9 jaar (bereik: 46-93 jaar).
Uit de analyse bleek dat vrouwen met een hoog baseline β-amyloïd-gehalte significant snellere tau-accumulatie vertoonden in de inferieure temporale (P=0,009), fusiforme temporale (P=0,02) en laterale occipitale hersengebieden (P=0,009) vergeleken met mannen. Bovendien bleek bij dragers van het APOEε4-gen dat vrouwen sneller tau ophoopten in de inferieure temporale regio (P=0,01) dan mannen.
Deze bevindingen hebben belangrijke implicaties voor de behandeling van Alzheimer. Omdat vrouwen sneller tau-eiwitten accumuleren in aanwezigheid van β-amyloïd, kan het nodig zijn om behandelingen zoals anti-β-amyloïd- en anti-tau-therapie eerder in te zetten bij vrouwen dan bij mannen. Dit zou kunnen helpen om de progressie van de ziekte af te remmen en cognitieve achteruitgang te vertragen.
De studie onderstreept het belang van verder onderzoek naar geslachtsverschillen bij Alzheimer, niet alleen om de onderliggende mechanismen beter te begrijpen, maar ook om gepersonaliseerde behandelstrategieën te ontwikkelen die rekening houden met biologische verschillen tussen mannen en vrouwen.
Referentie
Coughlan, G. T., Klinger, H. M., Boyle, et al. Sex differences in longitudinal TAU-PET in preclinical Alzheimer disease. JAMA Neurology. https://doi.org/10.1001/jamaneurol.2025.0013
Naar boven
