Spaanse onderzoekers komen mogelijke biomarkers op het spoor voor vroege detectie parkinson

juli 2022 Medisch onderzoek Willem van Altena

De diagnose van ziekte van Parkinson wordt op klinische gronden gesteld, maar in een klinisch stadium is al een groot aantal dopaminerge neuronen verloren gegaan. Daarom wordt er naarstig gezocht naar manieren om de diagnose al eerder te kunnen stellen.

Navarra

In de EPIC-cohortstudie zijn een half miljoen gezonde mensen in 10 Europese landen meer dan 15 jaar gevolgd. EPIC staat voor European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition. Een groep onderzoekers in de Spaanse provincie Navarra heeft de EPIC-subgroep voor die regio onderzocht, en 40 metabolieten geanalyseerd bij de 12 patiënten uit die regio, die na afloop van de studie parkinson hebben ontwikkeld, naast 21 gezonde controlepersonen.

De auteurs vermoeden dat bepaalde metabolieten bij een klinisch vastgestelde parkinson al veranderen voor er symptomen optreden. Onderzoek van die metabolieten zou dus een preklinische diagnose mogelijk moeten kunnen maken. Voor hun onderzoek selecteerden de Spaanse wetenschappers 40 metabolieten waarvan bekend is dat ze veranderen bij een klinisch vastgestelde ziekte van Parkinson.

Zeven metabolieten

Op die manier hebben de auteurs kunnen aantonen dat er een significant verschil in 7 metabolieten was tussen de parkinsonpatiënten en de controlepersonen, hoewel de bloedafnames ruim voor het verschijnen van de eerste symptomen waren verricht. Die 7 metabolieten zijn: benzoëzuur, palmitinezuur, oliezuur, stearinezuur, myo-inositol, sorbitol en quinolinezuur. Deze stoffen spelen onder meer een rol bij mitochondriale disfunctie, oxidatieve stress en de energiehuishouding.

De onderzoekers zijn van mening dat de data van de EPIC-studie goed gebruikt kunnen worden om vroege biomarkers voor de ziekte van Parkinson te identificeren. Zij hopen dat verder onderzoek bewijs zal aandragen voor de vaststelling van een groep metabolieten die als betrouwbare indicatoren kunnen gelden voor het ontstaan van parkinson in een prediagnostisch stadium.

Referentie

Konjevod M, Sáiz J, Barbas C, Bergareche A, Ardanaz E, Huerta JM, Vinagre-Aragón A, Erro ME, Chirlaque MD, Abilleira E, Ibarluzea JM, Amiano P. A Set of Reliable Samples for the Study of Biomarkers for the Early Diagnosis of Parkinson’s Disease. Front Neurol. 30 mei 2022; 13:844841. doi: 10.3389/fneur.2022.844841. PMID: 35707037; PMCID: PMC9189395.