Lichte lichamelijke activiteit gedurende de hele dag net zo nuttig als een keer krachtig sporten bij MS

maart 2023 Kliniek in Praktijk Willem van Altena

Mensen met multiple sclerose (MS) zijn vaak noodgedwongen fysiek inactief, en brengen een groot deel van de tijd zittend door in vergelijking met gezonde personen. Daardoor is er sprake van een hoger risico op cardiometabole aandoenigen. In een gerandomiseerde cross-overstudie die werd uitgevoerd door wetenschappers van de universiteit van Hasselt (België) werden de cardiometabole gezondheidseffecten onderzocht van het vervangen van zitten door lichte fysieke activiteit (‘light physical activity’, LIPA) en lichaamsbeweging (‘exercise’, EX). Centrale vraag: is het beter om gedurende de hele dag door een beetje te bewegen, of hebben MS-patiënten meer baat bij 1 uur stevige inspanning per dag?

Achtentwintig licht gehandicapte MS-patiënten voerden gerandomiseerd een van vier 4-daagse activiteitenprogramma’s uit in vrijetijdscondities. Te weten: CONTROL (hun gebruikelijke activiteit), SIT (alleen zitten), LIPA en EX. Plasmaglucose en insuline (orale glucosetolerantietest), plasmalipiden, ontstekingen, hartslag in rust, bloeddruk, lichaamsgewicht en waargenomen inspanning werden gemeten bij aanvang studie.

Resultaten: In de CONTROL-groep zaten mensen gemiddeld 9,7 uur per dag, bij de SIT-groep was dat 13,3 uur. Mensen in de LIPA-groep zaten 8,3 uur per dag, maar brachten ook 4,7 uur staand en 2,7 uur wandelend met lichte intensiteit door. In de EX-groep zaten de MS-patiënten 11,6 uur per dag maar werd dagelijks 1,3 uur gefietst met zware intensiteit. Vergeleken met SIT werden verbeteringen (p < 0,001) na LIPA en EX gevonden voor de totale oppervlakte onder de curve van insuline (-17 019 ± 5708 en -23 303 ± 7953 pmol/L*min), insulinegevoeligheid (Matsuda-index +1,8 ± 0,3 en +1,9 ± 0,4) en bloedlipiden (triglyceriden: -0,4 ± 0,1 en -0,5 ± 0,1 mmol/L; non-high-density lipoproteïne cholesterol: -0,3 ± 0,1 en -0,5 ± 0,1 mmol/L), zonder verschil tussen LIPA en EX. De waargenomen inspanning was hoger na EX in vergelijking met LIPA (Borg score [6-20]: +2,6 ± 3,3, p = 0,002).

Conclusie

Het vervangen van zitten door LIPA gedurende de dag oefent vergelijkbare cardiometabole gezondheidseffecten uit als een inspanning met krachtintensiteit bij mensen met MS. Verhogen van lichamelijke activiteit met lichte intensiteit (LIPA) gedurende de dag verbetert de cardiometabole gezondheid in dezelfde mate als één enkele inspanning met krachtintensiteit. Verhogen van LIPA induceert echter minder inspanning dan het uitvoeren van een inspanning met krachtintensiteit.

Referentie

Nieste I, Franssen WMA, Duvivier BMFM, et al. Replacing sitting with light-intensity physical activity throughout the day versus 1 bout of vigorous-intensity exercise: similar cardiometabolic health effects in multiple sclerosis. A randomised cross-over study. Disabil Rehabil. 2022 Oct 3:1-10. doi: 10.1080/09638288.2022.2122601. Epub ahead of print. PMID: 36190113.