Onlangs is in The Lancet een artikel gepubliceerd met de resultaten van de Nederlandse MR CLEAN-LATE-studie. In deze pragmatische, gerandomiseerde fase III-studie werden de werkzaamheid en veiligheid van endovasculaire behandeling in het late tijdsinterval onderzocht bij patiënten met een acuut herseninfarct als gevolg van een occlusie van een proximale intracraniële arterie van de voorste circulatie bij wie ten minste enige collateralen te zien zijn bij CT-angiografie.
Een endovasculaire behandeling wordt al standaard uitgevoerd bij patiënten met een acuut herseninfarct als gevolg van een occlusie van een proximale intracraniële arterie van de voorste circulatie die binnen 6 uur na het ontstaan van symptomen behandeld kunnen worden. Uit de DEFUSE-3- en DAWN-studie blijkt dat endovasculaire behandeling tot 16 uur (DEFUSE-3) of zelfs 24 uur (DAWN) na het optreden van neurologische uitvalsverschijnselen nog zinvol is bij een selecte groep patiënten.1,2 Omdat in deze studies relatief strenge selectiecriteria werden gehanteerd, is het echter onduidelijk of ‘late’ endovasculaire behandeling ook werkzaam en veilig is bij een brede patiëntenpopulatie. Dit werd onderzocht in de Nederlandse CLEAN-LATE-studie.3
MR CLEAN-LATE is een pragmatische, multicentrische, gerandomiseerde, ‘open-label’-fase III-studie naar de werkzaamheid en veiligheid van endovasculaire behandeling in het late tijdsinterval (dat wil zeggen: 6-24 uur na het ontstaan van symptomen of het moment waarop de patiënt voor het laatst zonder symptomen werd gezien). De studie is uitgevoerd in de periode van 2 februari 2018 tot 27 januari 2022 in 18 Nederlandse ziekenhuizen. Volwassen patiënten bij wie een occlusie van een proximale intracraniële arterie van de voorste circulatie was aangetoond met CT-angiografie en bij wie ten minste enige collateralen te zien waren in het aangedane stroomgebied, werden gerandomiseerd tussen endovasculaire behandeling of niet. De primaire uitkomstmaat was de score op de gemodificeerde Rankin-schaal (‘modified Rankin scale’, mRS) na 90 dagen. De veiligheid van de behandeling werd beoordeeld op basis van onder andere de algehele 90-dagensterfte en het optreden van symptomatische intracraniële bloedingen.
In totaal werden 535 patiënten gerandomiseerd, van wie 502 (94%) patiënten uitgestelde toestemming gaven of overleden waren voordat informed consent verkregen kon worden: 255 in de interventiegroep en 247 in de controlegroep (mediane leeftijd: 74 jaar; 52% vrouw). De mediane mRS-score na 90 dagen was lager in de interventiegroep dan in de controlegroep (3 vs. 4; gecorrigeerde OR [95%-BI]: 1,67 [1,20-2,32]). De algehele 90-dagenmortaliteit verschilde niet tussen de behandelgroepen (24 vs. 30%; gecorrigeerde OR [95%-BI]: 0,72 [0,44-1,18]). Symptomatische intracraniële bloedingen traden vaker op bij patiënten in de interventiegroep, vergeleken met patiënten in de controlegroep (7 vs. 2%; gecorrigeerde OR [95%-BI]: 4,59 [1,49-14,10]).
Uit deze pragmatische, gerandomiseerde fase III-studie (MR CLEAN-LATE) blijkt dat endovasculaire behandeling in het late tijdsinterval (6-24 uur) werkzaam en veilig is bij patiënten met een acuut herseninfarct als gevolg van een occlusie van een proximale intracraniële arterie van de voorste circulatie en die op zijn minst nog enige collateralen in het aangedane stroomgebied hebben. De onderzoekers stellen dat de selectie van patiënten voor ‘late’ endovasculaire behandeling voornamelijk gebaseerd zou kunnen worden op de aanwezigheid van collateralen in het aangedane stroomgebied.
Referenties
Naar boven
