Langetermijneffecten van COVID-19 bij epilepsie

juli 2024 EAN 2024 Max Teuwen

Post-COVID is een multisysteemaandoening met vaak ernstige symptomen die langdurig aanhouden, waaronder neurologische en psychiatrische klachten, volgend op een infectie met het coronavirus (SARS-CoV-2). Post-COVID komt vaker voor bij patiënten met een chronische ziekte, zoals epilepsie. Om de langetermijneffecten van COVID-19 bij patiënten met epilepsie in kaart te brengen, werd een observationele studie uitgevoerd in 3 verschillende Italiaanse epilepsiecentra. De resultaten van deze studie werden tijdens EAN 2024 gepresenteerd door dr. C. Corniello (“G. d’Annunzio” University of Chieti-Pescara, Chieti, Italië).1

Wereldwijd lijden minstens 65 miljoen mensen aan post-COVID, gebaseerd op een schatting van 10% van de geïnfecteerde mensen. De aandoening treft mensen van alle leeftijden, maar vooral diegenen van 36-50 jaar. Ook lijkt post-COVID vaker voor te komen bij patiënten met een chronische ziekte, zoals epilepsie. Het doel van deze studie was om de langetermijneffecten van COVID-19 bij patiënten met epilepsie te bepalen.

Studieopzet
De onderzoekers verrichtten een retrospectieve observationele studie in 3 verschillende epilepsiecentra in Midden-Italië tijdens de eerste COVID-19-pandemie (1 maart 2020-31 december 2021). Volwassen patiënten met epilepsie bij wie in de afgelopen 3 maanden een SARS-CoV-2-infectie was vastgesteld, werden vergeleken met patiënten met epilepsie zonder SARS-CoV-2-infectie. Bij aanvang van de studie en na 6 en 12 maanden follow-up werden kenmerken van epilepsie (frequentie van epileptische aanvallen en behandeling) en neurologische en psychiatrische symptomen gedocumenteerd.

Resultaten
In totaal werden 130 patiënten met epilepsie geïncludeerd in de studie: 39 patiënten in de COVID-19-positieve groep (43,6% man; gemiddelde leeftijd: 40,6 jaar; 84,6% met focale epilepsie; 15,4% met gegeneraliseerde epilepsie) en 91 patiënten in de COVID-19-negatieve groep (46,2% man; gemiddelde leeftijd: 42,9 jaar; 75,8% met focale epilepsie, 24,2% met gegeneraliseerde epilepsie). Na 6 maanden follow-up was de dosering van anti-epileptica statistisch significant vaker aangepast in de COVID-19-positieve groep, vergeleken met de COVID-19-negatieve groep (19/38 patiënten vs. 4/88 patiënten; p<0,0001). Na 12 maanden follow-up was de frequentie van epileptische aanvallen statistisch significant toegenomen in de COVID-19-positieve groep, vergeleken met de COVID-19-negatieve groep (13/36 vs. 12/88 patiënten; p=0,002). Ook was er een statistisch significante toename van psychiatrische symptomen (angst of depressie) en neurologische symptomen (cognitieve symptomen) in de COVID-19-positieve groep na 6 maanden follow-up (psychiatrische symptomen: 23/38 vs. 13/88 patiënten; p<0,0001; neurologische symptomen: 21/38 vs. 9/88 patiënten; p<0,00001) en na 12 maanden follow-up (psychiatrische symptomen: 23/36 vs. 14/88 patiënten; p<0,0001; neurologische symptomen: 20/36 vs. 12/88 patiënten; p<0,0001), vergeleken met de COVID-19-negatieve groep.


Conclusie
Patiënten met epilepsie en een SARS-CoV-2-infectie kunnen psychiatrische en neurologische symptomen ontwikkelen die langdurig aanhouden. Volgens de onderzoekers moet neuro-inflammatie worden geëvalueerd, omdat zij dit zien als een belangrijke onderliggende factor van het ontstaan van post-COVID. Ook zijn zij van mening dat verbeterde controle van epileptische aanvallen en gerichte farmacologische behandelingen voor neuropsychiatrische symptomen noodzakelijk zijn.

Referentie

  1. Corniello C, et al. Exploring the long-term effects of COVID-19 in patients with epilepsy: a multicenter Italian observational study. Gepresenteerd tijdens EAN 2024; abstract OPR-085.