Moeite om een jampot open te draaien, of een dop van een fles te krijgen? Het lijkt een onschuldig ouderdomsverschijnsel, maar er zou wel eens meer aan de hand kunnen zijn dan de meeste mensen denken. Een grote Amerikaanse studie, die onlangs op de medische website JAMA Network Open is gepubliceerd, legt een verband tussen verminderde handkracht (‘hand grip strength’, HGS) op middelbare leeftijd en cognitieve achteruitgang tien jaar later.
In de studie werden meer dan 190.000 Britse volwassenen, 54% vrouwen en 46% mannen, met een gemiddelde leeftijd van 56 (39 tot 73 jaar oud), gedurende 10 jaar gevolgd. Regelmatig kregen de studiedeelnemers testen voorgezet, waarin hun cognitieve vermogens onderzocht werden. Daarbij hoorden testen op gebied van geheugen, probleemoplossing en redeneervermogen, maar ook de sterkte van de handgreep werd gemeten. Daarnaast werden er hersenscans van de deelnemers gemaakt.
Het bleek dat mensen die bij aanvang van de studie HGS hadden een grotere kans hadden om mettertijd problemen met het geheugen en het denkvermogen te krijgen. Er werden ook tekenen van vasculaire dementie vastgesteld, en er waren meer diagnoses van dementie bij mensen die minder HGS bezaten.
Het hebben van 5 kilo minder HGS werd geassocieerd met lagere intelligentiescores bij mannen (β, –0,007; 95% BI, –0,010 tot –0,003) en vrouwen(β, –0,04; 95% BI, –0,05 tot –0,04. Ook werden geheugentesten minder goed gemaakt door mensen met een lagere HGS. Een 5 kilo lagere HGS werde daarnaast geassocieerd met een grotere mate van witte stof hyperintensiteit bij mannen (β, 92,22; 95% BI, 31,09 tot 153,35) en vrouwen (β, 83,56; 95% BI, 13,54 tot 153,58). Tot slot werd een 5 kilo lagere HGS geassocieerd met een hogere incidentie van dementie bij mannen (hazard ratio [HR], 1,20; 95% BI, 1,12 tot 1,28) en vrouwen (HR, 1,12; 95% BI, 1,00 tot 1,26).
Het gaat wel om een observationele studie, er is dus geen bewijs dat een gebrek aan handkracht automatisch tot cognitieve achteruitgang leidt. Ook is niet specifiek onderzocht of oefeningen die de handgreep versterken mogelijk het risico op dementie kunnen verkleinen. Maar er is een toenemend aantal studies die suggereren dat spierversterkende interventies, met name bij mensen van middelbare leeftijd, behoud van neurocognitieve vermogens wel degelijk kan verbeteren.
Referentie
Duchowny KA, Ackley SF, Brenowitz WD, et al. Associations Between Handgrip Strength and Dementia Risk, Cognition, and Neuroimaging Outcomes in the UK Biobank Cohort Study. JAMA Netw Open. 2022;5(6):e2218314. doi:10.1001/jamanetworkopen.2022.18314
Naar boven
