TNN - 2022, nummer Special, maart 2022
dr. Wandana Nanhoe , dr. Annemiek Dekker
Triggers spelen een significante rol spelen bij het doorgronden van hoofdpijn en migraine. Er is echter veel discussie over de exacte definitie en het causale verband met migraine. In de afgelopen decennia hebben triggers slechts een kleine rol gehad in belangrijke publicaties. Zo worden triggers bijvoorbeeld niet benoemd in de ‘International Classification of Headache Disorders’ (ICHD).1 De laatste jaren is er toenemende erkenning en interesse in het belang van triggers bij migraine. In dit artikel worden de huidige stand van zaken, dilemma’s en toekomstige toepassingen van triggers bij migraine besproken. Dr. Ron van Oosterhout (neuroloog in het Zaans Medisch Centrum) belicht het onderwerp vanuit zijn eigen expertise en ervaringen.
Lees verderTNN - 2022, nummer Special, maart 2022
Peter van Rijn , dr. Wandana Nanhoe
Het afgelopen decennium luidde een nieuw tijdperk in voor de behandeling van migraine. In 2019 keurde de EMA erenumab als eerste CGRP-remmer goed voor de behandeling van volwassenen met migraine. Inmiddels zijn nog drie CGRP-remmers toegelaten tot de Europese markt, namelijk fremanezumab, galcanezumab en eptinezumab. Sinds september 2021 worden fremanezumab en galcanezumab vergoed voor de behandeling van chronische migraine, op de voorwaarde dat behandeling met topiramaat of valproaat en daarna botulinetoxine A niet effectief is geweest. In dit artikel wordt een overzicht geschetst van de huidige monoklonale CGRP-remmers en hun werkingsmechanisme. Neuroloog dr. Hans Carpay (Tergooi MC, Hilversum) deelt daarnaast zijn inzichten en eigen ervaringen met de toepassing van CGRP-remmers in de klinische praktijk.
Lees verderTNN - 2022, nummer Special, maart 2022
Jeroen Beekwilder
Prospectieve zelfrapportage in de vorm van een elektronisch hoofdpijndagboek kan inzicht geven in de frequentie en aard van de hoofdpijn. Bovendien kan het duidelijkheid scheppen over het effect van medicatie en de hoeveelheid medicatie die wordt genomen. In klinische studies is deze informatie essentieel, maar ook in de dagelijkse klinische praktijk is deze vorm van monitoring niet meer weg te denken voor het stellen van accurate diagnoses en het evalueren van onderhoudsbehandelingen. Dr. Carsten Gerlach (neuroloog, St. Antonius Ziekenhuis) spreekt over de verschillende aspecten van monitoring bij migraine.
Lees verderTNN - 2022, nummer Special, maart 2022
Willem van Altena , dr. Wandana Nanhoe
Migraine is een invaliderende neurologische aandoening, die niet alleen fysieke en sociale gevolgen met zich meebrengt voor de patiënt en diens naaste omgeving, maar die ook economische consequenties heeft. Ziekteverzuim en verlies aan arbeidsproductiviteit vanwege migraine leggen een financiële last op de Nederlandse samenleving. Onderzoeksbureau SEO bracht die economische kosten van migraine onlangs in kaart in de notitie ‘Economische effecten van migraine’ op verzoek van Hoofdpijnnet, de belangenvereniging voor mensen met migraine. Lucy Kok, werkzaam bij SEO Economisch Onderzoek als hoofd van het cluster Zorg & Sociale zekerheid, licht de uitkomsten van die notitie nader toe.
Lees verderTNN - 2022, nummer Special, maart 2022
Jeroen Beekwilder
Behandeling van chronische migraine met onabotulinetoxine A kan in Nederland worden toegepast en wordt vergoed wanneer dit plaatsvindt volgens het PREEMPT-protocol. Wat is er bekend over de werkzaamheid en veiligheid van deze behandeling, en wat is de plaatsbepaling van deze beproefde techniek met de komst van de CGRP-remmers? Dr. Pascal Proot (ZorgSaam, Terneuzen) deelt daarnaast zijn kennis naar aanleiding van de ruime ervaring die hij met onabotulinetoxine A opdeed.
Lees verderTNN - 2021, nummer Special, juli 2021
Prof. dr. Leo Visser , Prof. dr. Bart Van Wijmeersch
Het behandelarsenaal bij MS breidt zich bijna jaarlijks uit. Ook dit jaar werden weer nieuwe ziektemodulerende middelen door de EMA goedgekeurd voor de behandeling van MS. Hoe worden deze nieuwe middelen ingepast in de zorg voor mensen met MS en waar is nog winst te behalen? Prof. dr. Leo Visser en prof. dr. Bart Van Wijmeersch spreken zich uit over dit onderwerp.
Lees verderTNN - 2021, nummer Special, juli 2021
drs. P. van Rijn
Autologe hematopoïetische stamceltransplantatie (aHSCT) wordt steeds meer erkend als een potentiële behandeling voor patiënten met multiple sclerose, die een hoge ontstekingsactiviteit vertonen. aHSCT houdt de belofte in om afwijkende immuuncellen te elimineren en een reset van het gehele immuunsysteem te faciliteren. De toegenomen onderbouwing voor aHSCT is gebaseerd op enkele registerstudies, kleinschalige vergelijkende studies en retrospectieve studies. Systematische analyses ondersteunen een duurzame klinische remissie bij een groot deel van de patiënten met relapsing-remitting MS na aHSCT. Resultaten uit gerandomiseerde, vergelijkende studies met aHSCT versus ziektemodificerende behandelingen ontbreken vooralsnog. Een recent onderzoek naar de toepassing van aHSCT als eerstelijnsbehandeling bij patiënten met een agressieve vorm van MS, biedt hoopvolle aanknopingspunten.
Lees verder