Dysfagie is frequent bij MS, maar wordt slecht herkend

oktober 2023 ECTRIMS 2023 Marjolein Haakman-Groot
dr. Paolo Ragonese

Uit recente studies is gebleken dat ook bij MS-patiënten met lage ziekte-invaliditeit een stille progressie van de ziekte kan optreden. Tot dusver zijn er weinig markers vastgesteld voor dergelijke ziekteprogressie die repliceerbaar zijn gebleken. Mogelijk zou dysfagie, moeilijkheden met slikken, een dergelijke marker kunnen zijn, wegens het onopvallende karakter van het probleem. In een nieuwe studie van dr. Paolo Ragonese (Università degli Studi di Palermo, Italië), gepresenteerd tijdens ECTRIMS 2023, werd de prevalentie van dysfagie onderzocht bij MS-patiënten.

Bij mensen met MS kan dysfagie voorkomen als gevolg van de schade die MS veroorzaakt aan het zenuwstelsel, met name aan de zenuwen die betrokken zijn bij het slikproces. Mensen met MS die dysfagie ervaren, kunnen moeite hebben met het doorslikken, zich vaker verslikken en een gevoel van obstructie in de keel ervaren. Dit kan leiden tot problemen met eten en drinken, evenals risico op aspiratiepneumonie geven. Een vroege diagnose en behandeling kunnen helpen bij het beheersen van dysfagie en het minimaliseren van mogelijke complicaties.

Studiedesign

De nieuwe studie includeerde 86 mensen met MS. Exclusiecriteria waren ernstige cognitieve of taalbarrières, het ondergaan van een behandeling voor slikproblemen en een comorbide aandoening aan het hoofd of de nek. Participanten werden door een logopedist geëvalueerd aan de hand van de DYsphagia in MUltiple Sclerosis (DYMUS)-vragenlijst, de Dysphagia Outcome Severity Score (DOSS)-vragenlijst, de DysphAScale-schaal, een test waarbij water doorgeslikt moet worden en een test met voedsel van gestandaardiseerde consistentie (vloeibaar: IDDSI 0; semi-vast: IDDSI 4; vast: IDDSI 7). De verschillende schalen werden ook vergeleken voor consistentie en overeenkomsten.

Resultaten

Van de 86 geïncludeerde deelnemers was 65% vrouw en de gemiddelde leeftijd was 50 jaar. Bij bijna 80% van de deelnemers werd enige mate van slikproblemen waargenomen, bij 31% van de deelnemers werd een subklinische verstoring in het slikvermogen gezien en 25% had een ‘borderline’ slikvermogen. Slechts 26% van de participanten was op de hoogte van het hebben van dysfagie, 33% had een vermoeden maar was hier niet zeker van en 41% was zich er totaal niet van bewust. Er werd een lage mate van overeenstemming gezien tussen de DOSS- en DYMUS-schalen.

Conclusie

In deze studie werd een hoge frequentie van slikproblemen gezien bij mensen met MS. Daarbij bleken mensen zich weinig bewust van de dysfagie. De onderzoekers suggereren dat dysfagie als vroege marker van stille ziekteprogressie bij MS zou kunnen worden gezien. Zij benadrukken daarom het belang van vroege herkenning van de dysfagie, om zo een betere diagnose en zorg aan de patiënt te kunnen geven.

Referentie

Ragonese P, et al. Frequency, severity and awareness of dysphagia in people with Multiple Sclerosis: the DYSPHAMS study. Gepresenteerd tijdens ECTRIMS 2023; abstract 1320/P475.