Licht traumatisch hersenletsel (hersenschudding)

Ziektebeeld

Licht traumatisch hersenletsel is een veelvoorkomende aandoening. Het wordt ook wel een hersenschudding genoemd. Als de hersenen korte tijd door elkaar worden geschud als gevolg van bijvoorbeeld een val of ongeval, kan dit voor enkele dagen tot enkele maanden vervelende klachten geven. Meestal blijft er gelukkig geen restschade over. Een hersenschudding is anders dan een hersenkneuzing. Bij een hersenkneuzing zijn de klachten ernstiger, duurt het herstel vaak langer en is de kans op restschade groter. Dat wordt dan ook middelzwaar tot zwaar hersenletsel genoemd.

Symptomen

De eerste symptomen passend bij een hersenschudding zijn:

Bewusteloosheid, of bewusteloos zijn geweest
Hoofdpijn
Misselijkheid en braken
Geheugenverlies (posttraumatische amnesie (PTA))
Duizeligheid

Bij licht hersenletsel worden de hersenen dusdanig door elkaar geschud, dat de hersenen voor korte tijd geen nieuwe informatie kunnen opslaan. Daardoor herinnert iemand zich na een ongeval korte tijd niets meer. Dit heet een posttraumatische amnesie (PTA). De herinneringen komen echter vaak snel weer terug. De duur van het bewustzijnsverlies en de PTA bepaalt mede de ernst van de hersenschudding. Bij een herinnert een patiënt zich niets van de periode na het ongeval. Omdat de hersenen in deze periode niets opslaan.

Bij licht traumatisch hersenletsel zijn er zelden langdurige restverschijnselen. Tijdens de eerste weken (soms maanden) komen posttraumatische klachten wel geregeld voor. Meest voorkomende klachten zijn:

Hoofdpijn
Vermoeidheid
Concentratieproblemen
Overgevoeligheid voor prikkels van buitenaf/sneller geprikkeld
Duizeligheid
Sneller vermoeid
Slaperigheid
Overgevoelig voor licht en geluid
Oorsuizen
Gehoorverlies

Oorzaak

Licht traumatisch hersenletsel ontstaat wanneer de hersenen als het ware door elkaar worden geschud binnen de schedel. Een klap tegen het hoofd, een (auto)ongeluk of een val zijn de meest voorkomende oorzaken. De aard en de ernst van de klachten is zeer uiteenlopend.

Diagnose

Vaak komt een patiënt na een ongeval in eerste instantie terecht op de afdeling Spoedeisende Hulp. De diagnose licht traumatisch hersenletsel wordt gesteld op basis van de ontstaanswijze, de klachten en de bevindingen bij lichamelijk/neurologische onderzoek. Voor de diagnose is geen afwijkende scan van de hersenen noodzakelijk. Geregeld is een hersenschudding namelijk niet te zien op een hersenscan. In allerlei situaties, bijvoorbeeld als de patiënt bijvoorbeeld lang buiten bewustzijn is geweest, bloedverdunners gebruikt, uitvalsverschijnselen heeft, of een gevorderde leeftijd heeft, kan een arts wel besluiten om een hersenscan te maken. Dit is bedoeld om eventuele bloedingen of kneuzingen in de hersenen op te sporen.

Behandeling

De klachten bij licht traumatisch hersenletsel moeten uit zichzelf herstellen, er is geen specifieke behandeling voor. De meeste mensen herstellen binnen enkele weken (soms maanden). De snelheid van herstel is afhankelijk van de ernst van de hersenschudding.

Wel zijn er voldoende adviezen om zo snel mogelijk te herstellen:

Neem gepaste rust, maar strike bedrust is niet nodig.
Het is verstandig om normale werkzaamheden weer rustig aan op te bouwen.
Vermijd te veel prikkels, denk hierbij aan televisie, computerspellen en drukke gelegenheden of afspraken
Vermijd alcohol zo veel mogelijk
Neem laagdrempelig pijnstilling (paracetamol) bij (hoofd)pijnklachten, het is vaak maar voor een korte tijd nodig. Gebruik hiervoor geen aspirine (dit kan een bloedverdunnend effect hebben)
Bij misselijkheid kan een (huis)arts eventueel voor een korte tijd medicijnen voorschrijven

Voor een licht traumatisch hersenletsel hoeft iemand niet persé in het ziekenhuis te blijven. Iemand kan vaak thuis herstellen van de klachten. Bij toename van de klachten als aanhoudend braken, verwardheid, bewusteloosheid of aanhoudend geheugenverlies is het raadzaam om een arts te raadplegen. In sommige gevallen kan het nodig zijn om iemand, meestal kortdurend, even op te nemen in het ziekenhuis. Is opname in het ziekenhuis noodzakelijk, dan zal de patiënt tijdens de opname vaak ook meerdere keren worden wakkergemaakt en gecontroleerd (wekadvies).

Bij restklachten die langer duren dan drie tot zes maanden luidt het advies om de huisarts. Deze zal indien nodig een neuroloog of een revalidatiearts inschakelen.