Belgische onderzoekers ontdekken mogelijk verband tussen suikerstofwisseling en parkinson

februari 2022 Medisch onderzoek Willem van Altena

Belgische onderzoekers van UCLouvain hebben een verband ontdekt tussen het suikermetabolisme en een nieuw type schade, dat een rol lijkt te spelen in bepaalde subtypes van de ziekte van Parkinson. Het onderzoek onder leiding van prof. Guido Bommer is gepubliceerd in wetenschappelijk vakblad PNAS.

Het gaat om de werking van het enzym PARK7, dat inactief is bij sommige parkinsonpatiënten. Dit enzym voorkomt schade door het metabolisme van suikers (glycolyse). Wetenschappers vermoeden dat dit een verklaring kan zijn voor het ontstaan van de ziekte.

Metabolieten

De onderzoekers van de Franstalige universiteit van Leuven ontdekten een verband tussen de glycolyse en een nieuw soort schade bij sommige parkinsonpatiënten. In het proces van glycolyse worden suikers omgezet in metabolieten, de bouwstenen voor eiwitten. Een van deze metabolieten wordt spontaan omgezet in de stof cyclisch 1,3-fosfoglyceraat, die nooit eerder in de wetenschappelijke literatuur is beschreven en die zowel eiwitten als metabolieten beschadigt.

Vliegen

De onderzoekers ontdekten echter ook dat in menselijke cellen het gen PARK7 het gelijknamige enzym codeert dat in staat is om cyclisch 1,3-fosfoglyceraat te neutraliseren. Van PARK7 is bekend dat een genetisch defect kan leiden tot de ontwikkeling van parkinson. De wetenschappers slaagden erin om de aanmaak van PARK7 te inactiveren en zagen stapeling van cyclisch 1,3-fosfoglyceraat ontstaan, met ernstige gevolgen. Dat proces bleek zich voor te doen bij menselijke en dierlijke cellen, zelfs van vliegen.

Oxidatieve stress

De Belgische onderzoekers denken een mechanische verklaring gevonden te hebben hoe een tekort aan het PARK7-enzym de ziekte van Parkinson veroorzaakt. Dat tekort hoeft niet altijd het gevolg te zijn van een genetisch defect. PARK7 wordt gemakkelijk geïnactiveerd door oxidatieve stress, dus dezelfde schade zou ook een rol kunnen spelen bij Parkinsonpatiënten met een intact PARK7-gen.

Referentie

Heremans IP, Caligiore F, Bommer GT et al. Parkinson’s disease protein PARK7 prevents metabolite and protein damage caused by a glycolytic metabolite. Proc Natl Acad Sci U S A. 2022 Jan 25;119(4):e2111338119. doi: 10.1073/pnas.2111338119. PMID: 35046029; PMCID: PMC8795555.