dr. V.J.J Odekerken

Hersenstamsyndromen: een klinisch-neuroanatomisch-historisch overzicht

SAMENVATTING

Vanaf de 19^de eeuw is er een grote verscheidenheid aan hersenstamsyndromen beschreven. In de tijd vóór de komst van beeldvormende technieken hebben de beschrijvingen van deze hersenstamsyndromen met pathofysiologische onderbouwing geleid tot het beter begrijpen van de complexe anatomie van de hersenstam. Tegenwoordig zijn de meeste klassieke hersenstamsyndromen en hun eponiemen veelal in de vergetelheid geraakt. Toch vormen ze een belangrijk deel van de geschiedenis van de neurologie en bieden ze een interessante ingang voor een uiteenzetting van de anatomie van de hersenstam. Dit artikel biedt een overzicht van de verschillende hersenstamsyndromen, de lokalisatie van de afwijking en het bijbehorende klinische beeld.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2023;124(6):221–30)

Lees verder

Numient® (IPX066), de nieuwe oplossing voor parkinsonpatiënten?

Samenvatting:

Levodopa heeft een relatief korte halfwaardetijd (1,5 uur) en wordt snel gemetaboliseerd. Dit draagt bij aan motorische responsfluctuaties: wearing-off en dyskinesieën leiden tot inconsistente symptoomverlichting bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Reeds bestaande preparaten met gecontroleerde afgifte leveren weliswaar een stabielere plasmaspiegel, maar worden in de praktijk voornamelijk voor de nacht gebruikt, omdat het piekdosiseffect minder goed is en overdag het nuttigen van maaltijden de resorptie onvoorspelbaarder maakt.

Het middel Rytary® (IPX066), in Europa bekend als Numient®, is een nieuw oraal preparaat dat bestaat uit levodopa-carbidopa microbolletjes die zijn ontworpen om op te lossen met verschillende intervallen. Hierdoor is een snelle absorptie mogelijk met daarnaast afgifte van levodopa over een langere periode. Dit resulteert theoretisch (in tegenstelling tot de huidige preparaten voor gereguleerde afgifte) zowel in directe als vertraagde afgifte. Deze review bevat een overzicht van de IPX066-studies bij de behandeling van de ziekte van Parkinson.

DHALL R, KREITZMAN DL. ADVANCES IN LEVODOPA THERAPY FOR PARKINSON DISEASE: REVIEW OF RYTARY (CARBIDOPA AND LEVODOPA) CLINICAL EFFICACY AND SAFETY. NEUROLOGY 2016;86(SUPPL 1):S13-S24.

Lees verder

Diepe hersenstimulatie bij de ziekte van Parkinson

Samenvatting

Diepe hersenstimulatie (‘deep brain stimulation’; DBS) voor de ziekte van Parkinson kan worden overwogen bij patiënten met medicatie-geïnduceerde responsfluctuaties wanneer aanpassingen in het medicatieschema onvoldoende helpen. DBS verbetert vooral de motorische symptomen die aanvankelijk goed op dopaminerge medicatie reageerden, zoals tremor, bradykinesie en rigiditeit. Daarnaast is de tijd die patiënten gedurende de dag in de ‘off’-fase doorbrengen na DBS korter. Bovendien kan de medicatie vaak worden verminderd na DBS. Dyskinesieën nemen af. De belangrijkste risico’s van DBS zijn een (zelden voorkomend) intracerebraal hematoom, infectie, apparatuurgerelateerde complicaties en cognitieve en/of gedragsstoornissen. Er zijn verschillende doelgebieden voor diepe hersenstimulatie onderzocht. De nucleus subthalamicus lijkt de meest effectieve keuze te zijn voor het verminderen van motorische symptomen en het verbeteren van het algemeen functioneren. Recent onderzoek heeft aangetoond dat ook in een vroegere fase van de ziekte, wanneer medicatie-geïnduceerde reponsfluctuaties beginnen op te treden, DBS beter werkt dan alleen medicatie voor het verminderen van de motorische symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Hierdoor lijkt het aantal patiënten dat in aanmerking komt voor DBS toe te nemen.
(Tijdschr Neurol Neurochir 2013;114:143-8)

Lees verder