TNN - jaargang 124, nummer 8, december 2023
dr. M. Bot , P. van den Munckhof , dr. M. Beudel , dr. A.W.G. Buijink , prof. dr. R.M.A. de Bie , prof. dr. P.R. Schuurman
Diepe hersenstimulatie (‘deep brain stimulation’, DBS) is een effectieve behandeling bij onder andere essentiële tremor en de ziekte van Parkinson. Het effect van DBS bij deze ziektebeelden berust op de modulatie van disfunctionerende motorische hersennetwerken, door het toedienen van elektrische pulsen in de thalamus (bij essentiële tremor) en de nucleus subthalamicus (bij de ziekte van Parkinson). De verbetering na DBS is echter variabel en een deel van de patiënten profiteert onvoldoende. Daarbij geven patiënten aan de DBS-operaties, die nog veelal onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd, belastend te vinden. Door visualisatie van de verschillende functionele hersennetwerken met behulp van MRI-tractografie, kan DBS-elektrodeplaatsing en elektrische activatie nauwkeuriger gericht worden op de relevante netwerken. Door de toepassing van patiëntspecifieke netwerkanalyse kan de effectiviteit van DBS verder worden verhoogd, met zowel een toename van de gemiddelde verbetering als een afname van de huidige variatie in de verbetering van de motorische symptomen en de kwaliteit van leven. Daarbij geeft het de mogelijkheid om de operatie onder algehele narcose uit te voeren voor zowel de ziekte van Parkinson als essentiële tremor, wat de toegankelijkheid vergroot.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2023;124(8):335–9)
Lees verderTNN - jaargang 123, nummer 7, november 2022
dr. M. Beudel , dr. J.M. Dijk , dr. D.P. Bakker , dr. E.M.M. Strijbis , prof. dr. A.I. Buizer , prof. dr. P.R. Schuurman , dr. L.A. van de Pol
Een status dystonicus is een zeldzaam, potentieel levensbedreigend ziektebeeld. In de afgelopen jaren lijkt de prognose geleidelijk beter te zijn geworden, mits de aandoening op tijd wordt herkend en behandeld. Met name de vroege toepassing van diepe hersenstimulatie heeft hieraan bijgedragen. In dit artikel wordt een 5-jarige patiënt beschreven met een GNAO1-mutatie. Het ziektebeloop, de behandeling en de uitkomsten van status dystonicus worden besproken. Hiernaast wordt ingegaan op de effecten van diepe hersenstimulatie bij status dystonicus, in het bijzonder bij de relatief kort geleden ontdekte GNAO1-mutatie. Tot slot wordt de multidisciplinaire aanpak voor DBS bij kinderen met dystonie beschreven.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2022;123(7):327–33)
Lees verderTNN - jaargang 123, nummer 6, oktober 2022
R.G. Huisman , drs. P. van Schie , prof. dr. P.R. Schuurman
Congenitale musculaire torticollis (CMT) is een aandoening waarbij een scheefstand van het hoofd ontstaat door een contractuur van de m. sternocleidomastoideus (SCM), waarin een abnormale bindweefselstreng aanwezig is. De aandoening wordt vaak in de eerste maanden na de geboorte ontdekt en kan meestal goed worden behandeld met fysiotherapie. Soms wordt een operatieve behandeling uitgevoerd, waarbij de SCM net boven de aanhechtingen bij de clavicula en het sternum wordt gekliefd. Op de afdeling Neurochirurgie van het Amsterdam UMC komen echter met enige regelmaat (jong)volwassen patiënten bij wie deze behandelingen geen effect hebben gehad. Voor deze patiënten is een nieuwe operatieve methode ontwikkeld. Dit artikel beschrijft een onderzoek naar het effect van deze nieuwe behandeling met behulp van patiëntgerapporteerde uitkomstmaten. De operatie, waarbij de in de SCM aanwezige bindweefselstreng mid-cervicaal wordt gekliefd, had goed effect op zowel de draaibeperking van het hoofd en de houding in rust als op de met CMT geassocieerde hoofd- of nekpijn. Het voornaamste risico is beschadiging van de n. auricularis magnus, met tijdelijke hypesthesie bij de onderkaak als gevolg. Wij adviseren om bij een patiënt met CMT die niet reageert op eerdere behandelingen, deze nieuwe operatieve methode te overwegen.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2022;123(6):257–62)
Lees verderTNN - jaargang 121, nummer 2, april 2020
drs. H. Arnts , G.A.M. Widdershoven , G. Meynen , prof. dr. P.R. Schuurman , P. van den Munckhof
De laatste jaren is er een sterke opkomst van ontwikkelingen op het gebied van de neurotechnologie. Het aantal non-invasieve en invasieve methoden om informatie van de hersenen te analyseren en veranderingen aan te brengen in hersenprocessen neemt in snel tempo toe. Steeds meer neurologische aandoeningen kunnen hierdoor beter behandeld worden. De mogelijkheden van de neurotechnologie brengen ook ethische vragen met zich mee op het gebied van privacy, ‘informed consent’, identiteit en gelijkheid. In dit overzichtsartikel wordt de stand van zaken op het gebied van neurotechnologische ontwikkelingen in kaart gebracht en worden ethische vragen die gesteld moeten worden bij het beoordelen van deze vorm van technologische vooruitgang beschreven.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2020;121(2):59–65)
Lees verderTNN - jaargang 114, nummer 4, december 2013
dr. V.J.J Odekerken , P. van den Munckhof , prof. dr. P.R. Schuurman , prof. dr. R.M.A. de Bie
Diepe hersenstimulatie (‘deep brain stimulation’; DBS) voor de ziekte van Parkinson kan worden overwogen bij patiënten met medicatie-geïnduceerde responsfluctuaties wanneer aanpassingen in het medicatieschema onvoldoende helpen. DBS verbetert vooral de motorische symptomen die aanvankelijk goed op dopaminerge medicatie reageerden, zoals tremor, bradykinesie en rigiditeit. Daarnaast is de tijd die patiënten gedurende de dag in de ‘off’-fase doorbrengen na DBS korter. Bovendien kan de medicatie vaak worden verminderd na DBS. Dyskinesieën nemen af. De belangrijkste risico’s van DBS zijn een (zelden voorkomend) intracerebraal hematoom, infectie, apparatuurgerelateerde complicaties en cognitieve en/of gedragsstoornissen. Er zijn verschillende doelgebieden voor diepe hersenstimulatie onderzocht. De nucleus subthalamicus lijkt de meest effectieve keuze te zijn voor het verminderen van motorische symptomen en het verbeteren van het algemeen functioneren. Recent onderzoek heeft aangetoond dat ook in een vroegere fase van de ziekte, wanneer medicatie-geïnduceerde reponsfluctuaties beginnen op te treden, DBS beter werkt dan alleen medicatie voor het verminderen van de motorische symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Hierdoor lijkt het aantal patiënten dat in aanmerking komt voor DBS toe te nemen.
(Tijdschr Neurol Neurochir 2013;114:143-8)
Naar boven
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij en onze partners technologieën zoals cookies om informatie over het apparaat op te slaan en/of te openen. Toestemming voor deze technologieën stelt ons en onze partners in staat om persoonlijke gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site te verwerken en om gepersonaliseerde en niet-gepersonalisserde advertenties te tonen. Indien u geen toestemming geeft of deze intrekt, kan dit invloed hebben op bepaalde functies.
Klik hieronder om in te stemmen met het bovenstaande of om specifieke keuzes te maken. Uw keuzes zullen alleen worden toegepast op deze site. U kunt uw instellingen te allen tijde wijzigen, inclusief het intrekken van uw toestemming, door gebruik te maken van de knoppen op het Cookiebeleid of door te klikken op de knop 'Toestemming beheren' onderaan het scherm.
