Articles

Katatonie, een syndroom om te herinneren

TNN - jaargang 116, nummer 2, juni 2015

prof. dr. P.N. van Harten

Samenvatting

Katatonie kenmerkt zich door een veelheid van symptomen, onder meer katalepsie, mutisme en negativisme. Katatonie wordt vaak ondergediagnosticeerd en daardoor ook onderbehandeld. De veelheid van katatone symptomen is gerelateerd aan (i) de motoriek, (ii) terugtrekgedrag, (iii) opwinding en (iv) bizar, zich herhalend gedrag. Daarnaast wordt katatonie onderverdeeld in vier subtypes: stuporeuze katatonie, katatonie met een opwindingstoestand, letale en periodieke katatonie. Katatonie kan veroorzaakt worden door meerdere psychiatrische en somatische ziektebeelden en door verschillende toxinen en medicijnen. Affectieve stoornissen zijn de belangrijkste oorzaak. De geschatte prevalentie van katatonie op psychiatrische opnameafdelingen is 10%. De differentiaaldiagnose omvat onder meer het maligne neurolepticasyndroom. De behandeling richt zich op het voorkomen van complicaties en bestaat medicamenteus uit het toevoegen van benzodiazepinen en daarnaast uit electroconvulsietherapie. Deze behandelingen zijn vooral effectief bij kort bestaande katatonie. Antipsychotica kunnen de katatone verschijnselen verergeren en zijn daarom relatief gecontra-indiceerd. Wel worden antipsychotica gegeven bij patiënten met schizofrenie met langdurig bestaande katatonie. Langdurig bestaande katatonie reageert nauwelijks op behandeling. Concluderend: katatonie is geen zeldzame aandoening en vaak goed te behandelen.
(TIJDSCHR NEUROL NEROCHIR 2015;116(2):71-78)

Lees verder