dr. F.M.E. Cox

Strekken, hoofddraai en een wegraking: epileptische aanval of syncope?

SAMENVATTING

Een 29-jarige patiënte met de werkdiagnose focale epilepsie presenteerde zich vanwege onvoldoende aanvalscontrole ondanks behandeling met anti-aanvalsmedicatie. Tijdens een aanval ervaart zij tintelingen in haar hoofd en handen, gevolgd door zwart zien voor haar ogen en het gevoel even weg te raken, waarbij ze een hartslagversnelling bemerkt. Omstanders rapporteren een hoofddraai. Tijdens een aanvalsregistratie met video-EEG meldt de patiënte meerdere malen deze sensaties, waarbij zij een Valsalva-manoeuvre uitvoert. Deze episodes gaan niet gepaard met ictale EEG-veranderingen. De video-EEG- aanvalsregistratie van tien jaar eerder, waarop destijds de diagnose focale epilepsie werd gesteld, werd opnieuw beoordeeld. Deze toonde soortgelijke aanvallen, maar uitgebreider met strekken van de romp en een hoofddraai naar rechts én EEG-veranderingen. De klinische presentatie in combinatie met de bevindingen die destijds op het EEG en de ritmestrook werden gezien, werden in retrospect beoordeeld als passend bij een stretchpresyncope in combinatie met een Valsalva-manoeuvre en niet bij epilepsie. Het is belangrijk dit ziektebeeld te (her)kennen, omdat het makkelijk kan worden verward met (focale) epileptische aanvallen. De behandeling bestaat uit goede voorlichting en het vermijden van de uitlokkende bewegingen.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2024;125(7):307–11)

Lees verder

Risicofactoren SUDEP verder ontrafeld

Dit is een journalscan van het artikel “Type, etiology, and duration of epilepsy as risk factors for SUDEP. Further analyses of a population-based case-control study.” met commentaar voor de Nederlandse klinische praktijk.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2024;125(2):90–1)

Lees verder

Juveniele myoclonusepilepsie: vergeet praxisinductie niet

SAMENVATTING

Praxisinductie is de provocatie van epileptische aanvallen of interictale epileptiforme ontladingen door cognitieve taken, vaak met betrekking op visuomotorische coördinatie en besluitvorming. Dit kan optreden bij patiënten met juveniele myoclonusepilepsie (JME). Het fenomeen is goed beschreven in de epilepsieliteratuur, maar minder bekend bij de algemene neuroloog. In dit artikel worden 2 patiënten met JME gepresenteerd, die beiden het optreden van myoclonieën tijdens een specifieke cognitieve taak rapporteren. Tijdens video-EEG-opname was zichtbaar dat het uitvoeren van cognitieve taken interictale epileptiforme ontladingen en myoclonische aanvallen induceert. Dit illustreert het belang van gedetailleerde anamnese en het uitvoeren van specifieke cognitieve taken tijdens video-EEG-opnames bij het diagnosticeren van JME.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2023;124(4):165–8)

Lees verder

De ‘frontal lobe epilepsy and parasomnias’ (FLEP)-schaal om onderscheid te maken tussen nachtelijke epilepsie of parasomnie

SAMENVATTING

Herhaalde abnormale gedragingen tijdens de slaap kunnen berusten op epilepsie of een parasomnie. Het onderscheid tussen beide is soms lastig te maken, bijvoorbeeld als de epileptische aanvallen uitsluitend tijdens de slaap voorkomen. Dit is vooral het geval bij aanvallen vanuit de frontaalkwab. Het interictale EEG is in deze gevallen vaak niet afwijkend. Een langdurige video-EEG-aanvalsregistratie is dan meestal nodig om tot een juiste diagnose te komen, maar niet altijd voorhanden of mogelijk. Om bij de anamnese meer richting te geven aan de waarschijnlijkheidsdiagnose, is de ‘frontal lobe epilepsy and parasomnias’ (FLEP)-schaal een goed hulpmiddel voor in de spreekkamer. In dit artikel worden een aantal aandachtspunten bij de interpretatie van deze schaal besproken.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2022;123(4):180–3)

Lees verder

Nachtelijke frontaalkwabepilepsie; diagnostische dilemma’s

Samenvatting

Nachtelijke frontaalkwabepilepsie is een aandoening waarbij de epileptische aanvallen (nagenoeg) uitsluitend tijdens de slaap voorkomen. De semiologie van de aanvallen kan per patiënt erg verschillend zijn, maar de aanvallen verlopen individueel wel stereotypisch. Differentiatie met de non-REM (NREM)- parasomnieën kan op klinische gronden lastig zijn. Toch zijn er verschillende klinische karakteristieken die gebruikt kunnen worden voor het onderscheid tussen nachtelijke frontaalkwabepilepsie en een NREM-parasomnie. Hiervoor is de ‘frontal lobe epilepsy and parasomnias’ (FLEP)-schaal ontwikkeld. Deze schaal kan in de spreekkamer helpen om een waarschijnlijkheidsdiagnose van nachtelijke frontaalkwabepilepsie harder te maken. Een gesynchroniseerde ictale EEG-videoregistratie is tot op heden de gouden standaard voor de diagnose. Het EEG laat echter bij een substantieel deel van de patiënten met frontale epilepsie geen ictale afwijkingen zien. De diagnose wordt dan gesteld op basis van de semiologie tijdens de aanval.

(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2016;117(1):11-16)

Lees verder