Articles

OPTIMALISATIE VAN NATALIZUMAB BIJ RELAPSING-REMITTING MULTIPLE SCLEROSE: NAAR GEPERSONALISEERDE TOEDIENING EN VERLENGDE TOEDIENINGSINTERVALLEN

TNN - 2025, nummer Special, july 2025

Dr. Anniek Zaalberg

Natalizumab is een van de meest effectieve ziektemodificerende therapieën bij relapsing-remitting multiple sclerose, maar het gebruik ervan gaat gepaard met risico’s, waaronder de ontwikkeling van progressieve multifocale leuko-encefalopathie. De incidentie van deze ernstige complicatie lijkt samen te hangen met zowel de duur van de behandeling als de serumconcentratie van het middel. In dit kader is er toenemende belangstelling voor verlengde intervaldosering en gepersonaliseerde toedieningsstrategieën op basis van therapeutische geneesmiddelmonitoring. In dit artikel wordt de optimalisatie van behandeling met natalizumab toegelicht aan de hand van recente inzichten en klinische studies.

Lees verder

D-LAY: HOGE-DOSIS VITAMINE D BIJ VROEGE BEHANDELING VAN MULTIPELE SCLEROSE

TNN - 2025, nummer Special, july 2025

Dr. Anniek Zaalberg

Multiple sclerose wordt mede veroorzaakt door omgevingsfactoren. Er is toenemend bewijs dat vitamine D een rol speelt in zowel de pathogenese als het beloop van de ziekte. Vitamine D-deficiëntie wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op MS-activiteit. In de fase III-studie D-Lay werd onderzocht of een hoge dosis cholecalciferol, vitamine D3, als monotherapie de ziekteactiviteit kan vertragen bij patiënten met klinisch geïsoleerd syndroom. In dit artikel worden de resultaten van deze studie uiteengezet.1

Lees verder

PROGNOSTISCHE FACTOREN VOOR SECUNDAIRE PROGRESSIEVE MS BIJ VROEG BEHANDELDE PATIËNTEN MET MS: GEGEVENS UIT DE SPAM-STUDIE

TNN - 2025, nummer Special, july 2025

Dr. Anniek Zaalberg

Bij een deel van de patiënten met multiple sclerose verergeren de klachten na verloop van tijd en kan de ziekte overgaan in secundaire progressieve multiple sclerose.1,2 ‘Real-world’-gegevens laten zien dat het vroege gebruik van hoogactieve therapieën het risico op transitie naar secundaire progressieve multiple sclerose zou kunnen verminderen.3–5 Echter, wetenschappers en artsen kunnen op dit moment nog niet goed voorspellen wie SPMS krijgt. In de SPAM-studie werd er onderzoek gedaan naar mogelijke prognostische factoren van SPMS.6

Lees verder

NIEUWE TARGETS EN BEHANDELINGEN VOOR MIGRAINE

TNN - 2025, nummer Neurologie Actueel: Migrainespecial, februari 2025

Dr. Anniek Zaalberg

De pathogenese van migraine wordt gedeeltelijk verklaard door de afgifte van calcitonine-gen-gerelateerd peptide (‘calcitone gene-related peptide’, CGRP). Ondanks de recente goedkeuring van verschillende CGRP-gerichte therapieën, ondervindt een deel van de patiënten met migraine nog steeds onvoldoende verbetering met de huidige behandelingen. Om ook deze patiënten effectief te kunnen behandelen, is het essentieel om nieuwe doeleiwitten te identificeren en medicijnen te ontwikkelen die gericht zijn op deze targets. In dit overzichtsartikel worden nieuwe targets en behandelmogelijkheden voor migraine besproken.

Lees verder

CANDESARTAN VOORKOMT MIGRAINEAANVALLEN

TNN - 2025, nummer Neurologie Actueel: Migrainespecial, februari 2025

Dr. Anniek Zaalberg

Candesartan is een angiotensine-II-receptorantagonist die traditioneel wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen.1 Onderzoek heeft aangetoond dat het middel ook effectief kan zijn ter preventie van migraineaanvallen. Huidige richtlijnen, waaronder de recent gepubliceerde Canadese richtlijn, raden candesartan aan als migraineprofylaxe, vooral vanwege het gunstige bijwerkingenprofiel.2–4

Lees verder

MACHINELEARNING BIJ DE DIAGNOSTIEK VAN MIGRAINE

TNN - 2025, nummer Neurologie Actueel: Migrainespecial, februari 2025

Dr. Anniek Zaalberg

Migraine is een veelvoorkomende en vaak invaliderende aandoening die wordt beïnvloed door een combinatie van genetische, klinische en omgevingsfactoren. Hoewel de diagnose meestal op basis van het klinisch beeld wordt gesteld, blijft het onzeker welke factoren diagnostisch relevant zijn. Eerdere studies hebben aangetoond dat machinelearning kan helpen bij het identificeren van niet-intuïtieve patronen in genetische, klinische en sociaaleconomische data, maar de toegevoegde waarde van genetische informatie was nog onduidelijk. Tijdens EHC 2024 presenteerde Antonios Danelakis (Norwegian University of Science and Technology) de resultaten van de HUNT-studie. In die studie werden machinelearning-modellen ontwikkeld om migraine te voorspellen op basis van genetische en klinische gegevens. Ook werden de prestaties van deze modellen met elkaar vergeleken.1

Lees verder