De allogene T-cel-immuuntherapie ATA188 werd onderzocht op effectiviteit en toxiciteit bij progressieve MS-patiënten in een fase I/II-studie. Hier bleek een aanzienlijk deel van de patiënten invaliditeitsverbetering te vertonen. Deze EDSS-verbetering was duurzaam. Daarnaast werd de magnetisatietransferratio onderzocht als potentiële biomarker.
Verschillende studies hebben aanwijzingen gevonden dat een infectie met het Epstein-Barr-virus (EBV) een rol kan spelen in de pathogenese van MS. Een nieuwe therapie die EBV-geïnfecteerde cellen target is ATA188: een ‘off-the-shelf’, allogene T-cel-immuuntherapie die momenteel onderzocht wordt. Bij behandeling met ATA188 wordt voor elke patiënt een selectie gemaakt uit een bestaande inventaris van EBV-seropositieve, immunologisch diverse donoren met een passend allel- en HLA-profiel voor het individu.
Tijdens ACTRIMS 2022 werden door dr. Amit Bar-Or (Center for Neuroinflammation and Experimental Therapeutics, University of Pennsylvania, Philadelphia, VS) resultaten gepresenteerd van deel 1 van de fase I/II-studie waarin de effectiviteit en het bijwerkingenprofiel van ATA188 werd onderzocht bij volwassenen met een progressieve MS-vorm. Eerder werden de resultaten van de twaalf maanden dosisescalatie gepubliceerd, waarin patiënten een duurzame verbetering vertoonden in ziekte-invaliditeit, tot uiting komend door ‘Expanded Disability Status Scale’(EDSS)-verbetering.
Patiënten werden in de studie voor één jaar gevolgd en konden vervolgens participeren in de open-labelextensiestudie voor een additionele 4 jaar. Belangrijke eindpunten van de studie waren de incidentie van bijwerkingen, veranderingen in labtesten, ECG’s of vitale waarden, en de verandering in EDSS-score. Als potentiële biomarker voor invaliditeitsverbetering werden genormaliseerde magnetisatietransferratio(MTR)-waarden exploratief geanalyseerd.
Tijdens de kernstudie en follow-upperiode werden geen graad 4/5-bijwerkingen gerapporteerd en ook geen gevallen gezien van het cytokinereleasesyndroom, graft-versus-host-ziekte of toxiciteit welke leidde tot dosisreducties. Er werden twee ernstige bijwerkingen gezien: spierspasticiteit van graad 2 (niet behandelingsgerelateerd) en een MS-relapse van graad 3 (mogelijk behandelingsgerelateerd).
De effectiviteit werd geëvalueerd bij 24 patiënten in de kernstudie en 18 patiënten in de open-label-extensiestudie, waarbij de patiënten tot 39 maanden werden gevolgd. In deze tijd vertoonden 9 patiënten invaliditeitsverbetering, waarbij 7 personen een duurzame EDSS-verbetering lieten zien. De mediane tijd van invaliditeitsverbetering was 18 maanden (bereik: 0,03-27,0 maanden). Tevens werd bij patiënten met een duurzame EDSS-verbetering een hoger nMTR-signaal gezien op 6 en 12 maanden ten opzichte van baseline Bij patiënten zonder EDSS-verbetering werd dit niet gezien.. Dit was zowel het geval bij niet-aankleurende T2-laesies als bij normaal ogend hersenweefsel.
Tijdens ACTRIMS werden geüpdatete resultaten gepresenteerd van de open-labelextensiestudie waarin patiënten met progressieve MS met ATA188 werden behandeld. Hierbij werd een invaliditeitsverbetering gezien die bij de meeste patiënten duurzaam was, gereflecteerd door een duurzame EDSS-verbetering. Patiënten met EDSS-verbetering vertoonden ook een hoger nMTR-signaal na zes en twaalf maanden ten opzichte van baseline, wat mogelijk duidt op remyelinisatie. Verder was het bijwerkingenprofiel beheersbaar. Voordat deze behandeling ingezet kan worden in de klinische praktijk, zullen de resultaten eerst nog gevalideerd dienen te worden in gerandomiseerde placebogecontroleerde studies.
Referentie
Bar-Or A, Pender MP, Hodgkinson SJ, et al. Updated Open-label extension clinical data and new magnetization transfer ratio imaging data from a phase I study of ATA188, an off-the-shelf, allogeneic Epstein-Barr virus-targeted T-cell immunotherapy for progressive multiple sclerosis. Gepresenteerd tijdens ACTRIMS forum 2022; abstract P112.
Naar boven
