Het anti-CD20-antilichaam ublituximab laat vanaf dag twee een flinke reductie zien in het aantal B-cellen bij patiënten met relapsing MS. Deze depletie houdt aan gedurende de gehele behandeling. Na het staken van de behandeling is een langzaam herstel zichtbaar. Dit bleek uit een post-hocanalyse van de ULTIMATE fase III-studies waarvan de resultaten tijdens ACTRIMS forum 2022 werden gepresenteerd door dr. Edward Fox (Central Texas Neurology Consultants, Texas, VS).
Ublituximab is een monoklonaal antilichaam dat is gericht op CD20. Het vertoont een hoge antilichaamafhankelijke cellulaire cytotoxiciteit, waardoor lagere doses en kortere infusietijden volstaan. De werkzaamheid en het handelbare bijwerkingenprofiel van ublituximab bij de behandeling van relapsing multiple sclerose (RMS) werd aangetoond in de identieke ULTIMATE I en II fase III-studies waarin het middel werd vergeleken met teriflunomide. Behandeling met ublituximab bleek hier superieur aan teriflunomide. Tijdens ACTRIMS forum 2022 werden de resultaten gepresenteerd van een analyse van B-celdepletie en de farmacokinetiek van ublituximab in de ULTIMATE-studies.
Voor de ULTIMATE I en II-studies werden in totaal 1.094 volwassen patiënten geïncludeerd met de diagnose RMS. In deze gerandomiseerde dubbelblinde studie kregen patiënten voor een periode van 96 weken elke 24 weken 450 mg ublituximab, of dagelijks 14 mg teriflunomide toegediend. Lymfocytenbepalingen werden op vooraf gespecificeerde tijdstippen uitgevoerd.
Het gemiddeld aantal CD19-positieve B-cellen van de patiënten die ublituximab kregen was bij aanvang van de studie 225,0 cellen/µl. Op dag 2 was hierin reeds sprake van een aanzienlijke reductie, met een verschil met baseline van mediaan -216,4 cellen/µl, ofwel een aantal dat ruim 96% lager lag. Er was sprake van B-celdepletie gedurende de gehele behandeling met ublituximab. De laatste dosis werd gegeven in week 72. Twee-en-dertig weken na de laatste dosis was het aantal CD19-positieve B-cellen nog altijd sterk verlaagd ten opzichte van baseline met een reductie van 205,6 cellen/µl (-91%).
Bij aanvang van de open-labelextensie, gemiddeld 55 weken na de laatste infusie was het aantal B-lymfocyten gemiddeld gestegen tot 24% van de uitgangswaarden vóór behandeling. Bij ongeveer een derde van de patiënten die waren behandeld met ublituximab was het aantal B-lymfocyten na 55 weken nog altijd minder dan 5% van baseline.
De farmacokinetiek van ublituximab laat zich goed beschrijven door een 2-compartimentenmodel met eerste orde-eliminatie. De klaring van ublituximab was 11,3 ml/uur. De halfwaardetijd van ublituximab was 21,8 dagen. Bepalingen van de CMAX na diverse toedieningen duiden volgens de onderzoekers niet op accumulatie.
De onderzoekers concluderen dat behandeling van relapsing MS met ublituximab leidt tot een snelle en aanhoudende reductie in het aantal perifere B-lymfocyten. Deze depletie is in overeenstemming met het werkingsmechanisme van dit monoklonale CD20-antilichaam.
Referentie
Fox E, Steinman L, Hartung H, et al. Pharmacodynamics of B-Cell depletion and pharmacokinetics of the novel anti-CD20 monoclonal antibody ublituximab in patients with relapsing multiple sclerosis. Gepresenteerd tijdens ACTRIMS forum 2022; abstract P105.
Naar boven
