Lage rughernia

Ziektebeeld

Een lage rughernia (Hernia Nuclei Pulposi: HNP) wordt veroorzaakt door een uitstulpende tussenwervelschijf in de wervelkolom. Hierdoor kan een zenuw beknelt raken waardoor er uitstralende pijn in de bil en het been ontstaat (radiculair syndroom).

NB: De liesbreuk, de navelbreuk en de littekenbreuk vallen ook onder de noemer hernia. Onder deze titel vallen twintig verschillende aandoeningen.

Symptomen

De meest voorkomende klacht is een uitstralende pijn in het been. Er kan ook lage rugpijn zijn. Daarnaast kunnen er gevoelsstoornissen (tintelingen/doofheid) en krachtsverlies optreden in het been. De klachten nemen vaak toe bij drukverhogende momenten zoals hoesten/niezen/persen. Indien er gedurende klachten problemen met de blaasfunctie, darmfunctie of seksuele stoornissen optreden dan is dit een reden om direct contact met de arts op te nemen. De pijn ontstaat meestal in vrij korte tijd en houdt meestal weken tot maanden aan. Soms kan de pijn jaren aanhouden.

Oorzaak

De tussenwervelschijf is een elastische ring tussen de wervellichamen. Als er een zwakke plek ontstaat in een tussenwervel, kan deze gaan uitpuilen. Deze uitstulping (hernia) op een zenuw drukt kan dit klachten van een radiculair syndroom geven.

Dezelfde klachten die voorkomen bij een hernia (radiculair syndroom) kunnen ook door slijtage van de rug veroorzaakt worden. Door vernauwing van het wervelkanaal kan er druk op de zenuw ontstaan.

Een hernia komt vaker voor bij mannen, mensen met overgewicht en rokers. Zware lichamelijke belasting kan soms ook de oorzaak zijn. De meeste mensen die een hernia krijgen zijn tussen de 20 en 50 jaar oud. Slijtage van de rug komt meer voor boven de 50 jaar.

Diagnose

Vaak zijn klachten duidelijk genoeg voor een huisarts om de juiste diagnose te stellen. Er zijn testen waarbij de zenuwprikkeling kan worden vastgesteld. De arts zal de route van de uitstralende pijn goed proberen te volgen, om te bepalen welke zenuw er precies klem zit. Vaak wordt er een röntgenfoto gemaakt, afwijkingen aan de wervelkolom zijn op deze foto zichtbaar maar een hernia is niet zichtbaar hierop. Als de klachten lang aanhouden kan een MRI scan van de onderrug worden gemaakt, hierop is een hernia te zien. Een enkele keer zal een CT-scan van de onderrug gemaakt worden, bijvoorbeeld als een MRI-scan niet mogelijk is of als er meer informatie nodig is over de botten.

Behandeling

Vroeger werd het advies gegeven om bij een hernia vooral rust te nemen. Tegenwoordig wordt geadviseerd om te blijven bewegen op een manier dat er geen belasting op de rug plaatsvindt. Een fysiotherapeut kan hierin adviseren. In 80% van de gevallen verdwijnen de klachten weer spontaan. Als er na 6-8 weken nog hinderlijke klachten zijn kan de huisarts doorverwijzen naar de neuroloog. De neuroloog kan bespreken of een operatie zinvol is. Een operatie leidt meestal tot snellere verbetering dan afwachten, maar brengt ook enige risico’s met zich mee. Opereren is niet per se beter dan afwachten, na een jaar zijn de resultaten gelijk. Een uitzondering is ernstige uitval door de zenuwbeklemming (verlammingsverschijnselen, stoornissen van blaas- en darmfunctie), dan kan een operatie wel noodzakelijk zijn.

Patiëntenvereniging

Ziektebeeld

Symptomen

Oorzaak

Diagnose

Behandeling

Aanvullende info