Veel epilepsiepatiënten leven in het voortdurende besef dat er op elk moment een aanval kan plaatsvinden. Zowel overdag als ’s nachts, tijdens de slaap. Zonder snelle en adequate hulp kan zo’n situatie erg gevaarlijk zijn voor een patiënt, met mogelijk zelfs een fatale afloop. Moderne technologie biedt echter allerlei oplossingen om dit risico te verkleinen. Er zijn hulpmiddelen op de markt, die een epilepsieaanval al kunnen detecteren voordat de patiënt dat zelf vermoedt, en een vroege waarschuwing kunnen sturen naar de patiënt of naar hulpverleners. Slimme draagbare sensoren, die aan de hand van bepaalde bewegingen die een patiënt maakt merken dat er aanval gaande is bijvoorbeeld. Een medisch-technologisch bedrijf dat dit soort apparaten ontwikkelt is TeleConsortium, een samenwerkingsverband tussen onder meer medische centra, patiëntenverenigingen en TU Eindhoven.1
Dr. Roland Thijs is neuroloog aan het LUMC, en hij zet zich mede namens Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) in om met TeleConsortium sensorische apparaten voor epilepsiepatiënten te ontwikkelen. Het valt volgens dr. Thijs niet mee om apparaten te ontwikkelen die epileptische aanvallen kunnen opsporen aangezien de hersenactiviteit moeilijk te monitoren is vanuit een extern apparaat. “Ideaal is natuurlijk om de aanval rechtstreeks vast te leggen door hersenactiviteit te meten. Maar het is lastig om hersenactiviteit van buitenaf te meten en bovendien weet je niet waar in de hersenen de epilepsie zich afspeelt. Dat varieert van patiënt tot patiënt.”
Maar er zijn zeker manieren om epilepsieaanvallen waar te nemen. Afwijkingen in bloeddruk en onregelmatige bewegingen kunnen duiden op een epileptische aanval. Dr. Thijs onderzoekt momenteel hoe een ‘slimme’ armband reageert op deze variabelen bij zo’n 45 kinderen met epilepsie. Het armbandje, genaamd ‘The Nightwatch’, is al op de markt. Eerdere ervaringen met volwassen gebruikers zijn gunstig. Maar bij kinderen werkte het algoritme niet goed aangezien zij veel sneller en vaker bewegen waardoor er valse alarmsignalen werden doorgegeven. Dr. Thijs en zijn onderzoeksteam zijn daarnaast bezig om een videoapparaat te ontwikkelen dat epilepsieaanvallen optisch waarneemt. Er zijn daarnaast plannen om onderzoek te doen welke geluiden bij een epilepsieaanval horen om zo uiteindelijk een geluidssysteem te ontwikkelen dat aanvallen herkent en vervolgens alarm slaat.
Naast de Nightwatch bestaan er andere apparaten die epilepsieaanvallen detecteren. Één daarvan is de Epicare die krampaanvallen bij een epilepsieaanval waarneemt. Wanneer een epilepsieaanval gedetecteerd wordt, gaat er een automatisch telefoontje naar de persoon die de verantwoordelijkheid draagt over de epilepsiepatiënt, bijvoorbeeld de ouders. Hierdoor kan er snel hulp ingeschakeld worden. Uit een recent onderzoek van Benickzy & Ryvlin2 werden 71 epilepsiepatiënten en verzorgers ondervraagd naar hun ervaringen met de Epicare. Uit die onderzoek bleek dat 85% van de gebruikers tevreden waren over het apparaat.
Epihunter is ook een voorbeeld van een wearable voor epilepsieaanvallen. In 2017 kwam het apparaat tot ontwikkeling. Tim Buckinx, één van de medeoprichters, kwam tot het idee om een epihunter te ontwikkelen toen zijn zoon op vroege leeftijd epilepsie bleek te hebben. “Papa, kan je een lampje maken dat aangaat wanneer mijn hersenen op pauze gaan?’’, vroeg hij. Het stoorde zijn zoon dat mensen niet wisten dat hij soms even niet kon functioneren door een epilepsieaanval. Tim Buckinx ontwikkelde samen met zijn team de BrainLink Lite v2. Dat is een EEG headset die hersengolven meet via het voorhoofd. Het is makkelijk oplaadbaar en kan prima onder mutsen, petten en hoedjes verborgen worden. De BrainLink Lite v2 laat een lichtje branden wanneer een epilepsieaanval optreedt zodat de omgeving automatisch weet wat er aan de hand is. Dat voorkomt dat er misverstanden ontstaan. Naast het melden van een epilepsieaanval, meet de EEG headset ook de duur en de frequentie van de aanvallen. Dit kan bruikbare informatie zijn voor neurologen om zo eventueel de behandeling aan te passen.
Epilepsieaanvallen in de nacht gaan vaak ook gepaard met onwillekeurig bedwateren. Op dat principe is de sensor Epi-Wet gebaseerd. Die meet via sensoren die in het laken van een epilepsiepatiënt zitten overmatig verlies van vocht (urine, speeksel, zweet) en kan op basis daarvan een epilepsieaanval herkennen.
Het Antwerpse bedrijf Byteflies heeft een soort pleister, de Sensor Dot, ontwikkeld die achter het oor van een patiënt wordt geplakt. De Sensor Dot maakt continu EEG opnames om zo data te verzamelen over duur en frequentie van epilepsieaanvallen. Deze informatie kan vervolgens aan neurologen worden doorgegeven om zo de patiënt adequaat te behandelen. Deze dataverzameling door Sensor Dot zorgt er uiteindelijk ook voor dat de patiënt minder in het ziekenhuis hoeft te worden opgenomen om informatie te winnen over de vorm en duur van epilepsieaanvallen.
Er is wereldwijd veel onderzoek en ontwikkeling gaande rond nauwkeurigere detectieapparaten voor epilepsieaanvallen. Vroeg opmerken van epilepsieaanvallen voorkomt ernstige complicaties en zorgt voor snellere zorg en minder traumatische ervaringen voor epilepsiepatiënten. Daarbij worden ook verschillende apps en wearables ontwikkeld om zoveel mogelijk keus te bieden aan de patiënten en de verzorgers.
Bronnen
Naar boven
