Het Comité voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik (CHMP) van de EMA heeft na een herbeoordeling geadviseerd om een handelsvergunning te verlenen aan het geneesmiddel Leqembi (werkzame stof: lecanemab) voor de behandeling van milde cognitieve stoornissen of milde dementie veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer. Deze aanbeveling geldt specifiek voor patiënten met vroege Alzheimer die maximaal één kopie van het ApoE4-gen hebben. Deze genetische beperking verlaagt het risico op amyloïde-gerelateerde beeldafwijkingen (ARIA), een bekende ernstige bijwerking van lecanemab.
ARIA, een bijwerking die hersenzwelling (ARIA-E) of kleine hersenbloedingen (ARIA-H) omvat, komt vaker voor bij patiënten met twee kopieën van het ApoE4-gen. Bij herbeoordeling werden deze hoogrisicopatiënten uitgesloten.
Uit analyses blijkt dat 8,9% van de patiënten met één of geen kopieën van ApoE4 ARIA-E ontwikkelde, tegenover 12,6% in de bredere populatie. Voor ARIA-H waren deze percentages respectievelijk 12,9% en 16,9%. Ter vergelijking: in de placebogroep kwamen ARIA-E en ARIA-H voor bij respectievelijk 1,3% en 6,8% van de patiënten in de beperkte populatie.
De gegevens van de CLARITY AD-studie, met 1.795 patiënten (waarvan 1.521 met één of geen ApoE4-kopie), tonen aan dat lecanemab de cognitieve achteruitgang vertraagt. Na 18 maanden behandeling steeg de gemiddelde score op de CDR-SB-schaal (range 0-18, hogere scores wijzen op meer beperkingen) met 1,22 in de lecanemab-groep, vergeleken met 1,75 in de placebogroep. Deze verschillen wijzen op een trager ziekteverloop bij patiënten die lecanemab gebruiken. Naar aanleiding van de CLARITY AD-studie besloot de Amerikaanse medicijnautoriteit FDA al in 2023 om lecanemab goed te keuren.
Patiënten die lecanemab gebruiken, moeten regelmatig MRI-scans ondergaan om ARIA op te sporen, specifiek vóór de 5e, 7e en 14e dosis. Symptomen zoals hoofdpijn, verwardheid, of visuele veranderingen vereisen mogelijk extra scans. Ook is het gebruik van anticoagulantia uitgesloten vanwege verhoogde bloedingsrisico’s. Daarnaast moet fabrikant Eisai post-marketing studies uitvoeren, waaronder een EU-breed registeronderzoek, om de incidentie en ernst van ARIA verder te evalueren en de effectiviteit van risicobeperkingsmaatregelen te controleren.
Lecanemab is een monoklonaal antilichaam dat amyloïde-beta bindt en plaques in de hersenen vermindert. De meest voorkomende bijwerkingen zijn infusiegerelateerde reacties, ARIA en hoofdpijn. De CHMP-opinie is een voorbode van naderende goedkeuring, maar het uiteindelijke besluit over de EU-handelsvergunning ligt bij de Europese Commissie. Hierna zullen lidstaten prijzen en vergoedingen vaststellen. Fabrikant Eisai noemt een prijsstelling van 26.500 dollar per jaar, wat betekent dat het middel in Nederland mogelijk pas beschikbaar kan komen na prijsonderhandelingen in een sluisprocedure.
Referenties