Geneesmiddelen die het ziektebeloop van multiple sclerose (MS) kunnen beïnvloeden (‘disease-modifying drugs’, DMD’s) vormen een heterogene groep van medicijnen die via verschillende aangrijpingspunten hun werking kunnen uitoefenen. Tijdens ECTRIMS 2023 gaf Huah Shin Ng (University of British Columbia, Vancouver, Canada) inzicht in het veiligheidsprofiel van DMD’s op basis van ‘real-world’-data.
Het is onmogelijk om de veiligheid van DMD’s uitsluitend te beoordelen op grond van gerandomiseerde onderzoeken. In klinische studies worden immers alleen veelvoorkomende bijwerkingen geregistreerd die op de korte termijn optreden. Om die reden is er behoefte aan observationele studies.
In dit retrospectieve, op de algemene bevolking gebaseerde cohortonderzoek werd gebruikgemaakt van administratieve gezondheidsgegevens van patiënten met MS uit 4 Canadese provincies (British Columbia, Saskatchewan, Manitoba en Nova Scotia). Deelnemers werden gevolgd vanaf het recentste event van MS of een hieraan gerelateerde demyeliniserende ziekte, de 18e verjaardag van de persoon óf 1 januari 1996 tot het moment van vertrek uit de provincie of overlijden óf 31 december 2017. De onderzoekers onderzochten het verband tussen blootstelling aan DMD’s, voornamelijk interferon bèta, glatirameer, natalizumab, fingolimod, dimethylfumaraat, teriflunomide en alemtuzumab, en infectie-gerelateerde ziekenhuisopnames en doktersbezoeken en 15 brede categorieën van ongewenste voorvallen.
De onderzoekers identificeerden 35.894 patiënten met MS (gemiddelde leeftijd: 44,5 jaar; 72% vrouw). Vrijwel alle DMD’s waren gerelateerd aan een 42-61% lager risico op een infectie-gerelateerde ziekenhuisopname. Daarentegen waren bepaalde DMD’s gerelateerd aan een 10-33% hoger risico op een infectie-gerelateerd doktersbezoek (risico alemtuzumab [95%-BI]: 33% [13-58]; risico dimethylfumaraat en fingolimod [95%-BI]: 10-13% [3-25]). Met name bij tweedegeneratie-DMD’s waren de risico’s op ongewenste voorvallen verhoogd. Zo hadden patiënten die behandeld werden met alemtuzumab een verhoogd risico op schildklieraandoeningen (gecorrigeerde HR [95%-BI]: 19,42 [9,29-36,51]), hypertensie (gecorrigeerde HR [95%-BI]: 4,96 [1,78-13,84]) en hart- en vaatziekten (gecorrigeerde HR [95%-BI]: 3,72 [2,12-6,53]). Bij patiënten die behandeld werden met natalizumab was het hoogste risico op hart- en vaatziekten (gecorrigeerde HR [95%-BI]: 1,61 [1,24-2,10]). Fingolimod gaf een verhoogd risico op cerebrovasculaire en ischemische hartziekten en hypertensie (gecorrigeerde HR: 1,64-2,04). Het gebruik van teriflunomide ging gepaard met een verhoogd risico op schildklieraandoeningen, chronische leveraandoeningen, hypertensie en hyperlipidemie (gecorrigeerde HR:1,61-2,30). Patiënten die behandeld werden met dimethylfumaraat hadden een verhoogd risico op acute leverschade (gecorrigeerde HR [95%-BI]: 6,55 [1,96-21,87]), gebaseerd op aanvullende analyses van gegevens uit één provincie.
Dit retrospectieve cohortonderzoek biedt inzicht in het veiligheidsprofiel van verschillende DMD’s die worden gebruikt voor de behandeling van MS en benadrukt het belang van langdurig, onafhankelijk veiligheidsonderzoek naar DMD’s op basis van ‘real-world’-data.
Referentie
Ng HS, et al. Adverse events associated with the disease-modifying drugs for multiple sclerosis: a multi-region, population-based