Nieuwe behandelingen worden onderzocht in verschillende klinische studiefasen. Meestal wordt een behandeling pas na het afronden van een fase III-studie goedgekeurd door de verantwoordelijke autoriteiten. Hierdoor kan een lange tijd zitten tussen de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel en het moment dat deze nieuwe behandeling beschikbaar is voor patiënten. Daarnaast kan het bij het onderzoeken van een nieuwe MS-behandeling lang duren voordat een effect optreedt; zo duurt het minstens achttien maanden voordat een vertraging van hersenatrofie kan worden waargenomen.1 Wellicht zou een andere opzet van klinische studies de tijd van laboratorium tot dokterspraktijk bij nieuwe MS-behandelingen kunnen verkorten. Door de efficiëntie van klinische studies te verhogen, zou met minder patiënten evenveel relevante data kunnen worden verzameld. Er zijn verbeteringen mogelijk in diverse aspecten van klinische studies, zoals welke studiegroepen worden gebruikt, hoeveel geneesmiddelen per studie worden onderzocht, welke statische methodiek wordt ingezet, het gebruiken van patiëntregisters en de inzet van pragmatische studies. Daarnaast zou een meer diverse en daardoor representatieve patiëntinclusie de praktijkwaarde van de opgedane data kunnen verhogen.
